Górnictwo węgla kamiennego wraz z jego zapleczem dostawców maszyn i urządzeń jest w Polsce ważną częścią gospodarki narodowej. Mimo odwrotu w ostatnich latach Europie od źródła energii, jakim jest węgiel kamienny jego światowe wydobycie rośnie. Jest to z pewnością dobra okazja dla producentów sprzętu dla górnictwa do włączenia się do rywalizacji na dostawy swoich wyrobów. Również zauważalna od kilku lat jest tendencja zwiększania nakładów na modernizację krajowych spółek węglowych. W proces ten zaangażowanych jest wielu polskich producentów maszyn górniczych, z którymi współpracuje firma Bosch Rexroth.

Początki tej współpracy sięgają jeszcze przełomu lat siedemdziesiątych oraz osiemdziesiątych ubiegłego wieku i dotyczą dostaw elementów napędów hydraulicznych dla takich producentów jak:
• FAMUR Katowice, ZZNPW Zabtrze – kombajny ścianowe KGS
• REMAG Katowice – kombajny chodnikowe AM50
• FMG Niwka Sosnowiec – ładowarka Niwka

Także i dzisiaj Bosch Rexroth współpracuje z tymi firmami jak i nowymi oferując nowoczesne rozwiązania produktowe jak i zaawansowane hydrauliczne systemy sterowania i napędów.

Ładowarki górnicze

Ładowarki górnicze to maszyny samojezdne przeznaczone do:
• zbierania z podłoża materiałów skalnych
• wyrównywania podłoża wyrobisk (spągu) za pomocą łyżki (czerpaka), która może występować w wersji z zębami udarowymi
• transportu na krótkich odległościach.
Cechą charakterystyczną tych maszyn jest podwozie gąsienicowe oraz teleskopowy wysięgnik, na którym montowana jest łyżka o pojemności od 0,6 do 1,2m3.

Źródłem napędu jest silnik elektryczny o mocy od 30 do 90 kW, który napędza zespół pomp hydraulicznych..
Bosch Rexroth posiada szeroką gamę komponentów hydraulicznych doskonale nadających się do zastosowania w tego typu aplikacjach jak:
• Pompy tłoczkowe typu A4VSO…, A11VO…do układów typu Load-sensing
Szczególnie cenne mogą być właściwości pomp A4VSO… umożliwiające pracę na cieczach niepalnych klasy HFC.
• Pompy zębate PGH…
• Przekładnie planetarne jazdy GFT z silnikami hydraulicznymi A2FE… lub A6VE…
• Bloki sterujące M4-15… oraz M4-12…
• Sterowniki hydrauliczne TH6…
• Zawory hamujące VBSN

Do najważniejszych klientów współpracujących z nami w zakresie produkcji ładowarek górniczych należą: Elgór + Zamet, Sandvik Mining and Construction, Bumar Łabędy, Compensus i in..

Kombajny chodnikowe

Kombajny chodnikowe to maszyny górnicze przeznaczone do drążenia wyrobisk korytarzowych i komorowych głównie w skałach płonnych. Skała skrawana jest przez organ skrawający umiejscowiony na ruchomym ramieniu, a jej urobione fragmenty są pobierane przez umiejscowiony w dolnej części kombajnu system transportujący, który najczęściej umieszcza urobek na znajdujący się za kombajnem środek transportu np. przenośnik.
Całkowita moc silników elektrycznych zainstalowana w kombajnach klasy małej i sredniej mieści się w przedziale od 170 do 360kW, przy masach w granicach od 23Mkg do 70Mkg.

Zespoły, jakie mogą zostać wykorzystane przy budowie układów hydraulicznych kombajnów chodnikowych należą do tej samej grupy komponentów jak w przypadku ładowarek, z tym że z uwagi na rosnące wymagania rynku wprowadzania sterowania zdalnego coraz powszechniej znajdują zastosowanie bloki sterujące typu M4 ze zintegrowanym sterowaniem elektrycznym proporcjonalnym w wersji ATEX / IEC.

Przykładem udanego wprowadzenia tego typu rozwiązań są kombajny chodnikowe KTW 250 oraz KCH 135 produkcji WAMAG Wałbrzych.

Kombajny ścianowe

Kombajny ścianowe to maszyny górnicze do bezpośredniego pozyskiwania węgla kamiennego z pokładu za pomocą organów skrawających zabudowanych w 2 ramionach na każdym końcu podłużnego kadłuba. Kombajny ścianowe poruszają się po specjalnej konstrukcji przenośnika zgrzebłowego, który odbiera i transportuje urobiony węgiel do dalszych systemów transportowych.
Łączna zainstalowana moc wszystkich napędów sięga obecnie nawet 2MW w wersjach kombajnów do najgrubszych pokładów węgla.
Z uwagi na tendencje zastępowania napędów hydraulicznych jazdy kombajnów ścianowych przez napędy elektryczne obecne zastosowanie hydrauliki sprowadza się do sterowania siłownikami ramion, pokryw itp.

Zespoły, które aktualnie wykorzystywane są w układach hydraulicznych kombajnów ścianowych to:
• Pompy tłoczkowe A17VO…, oraz A11VO do układów Load sensing
• Bloki sterujące M4-15 i M4-12 ze sterowaniem proporcjonalnym ATEX / IEC
• Rozdzielacze sterowane elektrycznie iskrobezpieczne 4WE6 ATEX
• Zawory hamujące VBSN
Ważnymi odbiorcami naszych zespołów wśród producentów kombajnów są ZZM Zabrze z grupy KOPEX oraz FAMUR Katowice.

Spalinowe ciągniki podwieszane, lokomotywy torowe, urządzenia manewrowe

Oprócz stosowanych maszyn w procesie wydobywczym lub w procesie przygotowania pól do wydobycia istotną rolę w zakładach wydobywczych odgrywają środki transportu takie jak: kolejki podwieszane, lokomotywy lub podwieszane urządzenia manewrowe.
Służą one do przewozu w postaci zestawów pociągowych materiałów lub osób.

Obecnie najpowszechniejszym źródłem energii w tego rodzaju maszynach jest spalinowy silnik Diesla o mocach w zakresie 36kW do 150kW specjalnie dostosowany do pracy w warunkach dołowych. W zależności od konstrukcji toru podwieszanego ciągniki spalinowe są w stanie poruszać się po trasie o nachyleniu do 30°, a lokomotywy na torach do 4%.

W budowie układów hydraulicznych maszyn transportowych stosowane są z reguły układy wielopompowe zasilające szereg istotnych układów :
• Jazdy
• Napędu wentylatorów i urządzeń pomocniczych
• Sterowania pompą układu jazdy i chłonnością silników napędowych
• Sterowania układami zasilania paliwem i powietrzem silnika diesla
• Sterowania hamulcami postojowymi oraz docisku kół napędowych

W programie Bosch Rexroth znajduje się szeroka gama zespołów umożliwiających projektowanie rozbudowanych układów maszyn transportowych, a miedzy innymi:
• Pompy tłoczkowe do układów zamkniętych jazy A4VG…
• Silniki układów jazdy MCR…lub A6VE…
• Rozdzielacze iskrobezpieczne 4WE6.5X…
• Akumulatory przeponowe HAB… oraz bloki bezpieczeństwa ABZSS…

Ważnymi dla Bosch Rexroth projektami wdrożonymi w ostatnim czasie z tego zakresu były kolejka podwieszana KPCS 148 we współpracy z firmą Becker Warkop Świerklany oraz lokomotywa torowa UIK 150 GLS z firmą Urządzenia i Konstrukcje Żory.