Program oszczędności energii sprężonego powietrza
W energooszczędnych systemach sprężonego powietrza dąży się rożnymi metodami do zmniejszenia strat i minimalizacji zużycia energii. Wprowadzanie energooszczędnych systemów sprężonego powietrza wiąże się ze zmniejszeniem zużycia energii do napędu sprężarek, przesyłania sprężonego powietrza i sterowania systemów pneumatycznych. W ramach programu MCP realizowany jest moduł systemów sprężonego powietrza CAS (Compressed Air Systems Module), który dotyczy efektywnego wykorzystania sprężonego powietrza przez racjonalizację wytwarzania i wykorzystania sprężonego powietrza [5]. Zgodnie z programem modułu MCP-CAS, który ma na celu oszczędności energii elektrycznej do napędu sprężarek i ograniczenia strat energii w systemach sprężonego powietrza, zalecane są odpowiednie środki oszczędności energii, zamieszczone w następujących tablicach [5]:
-
Środki oszczędności energii przy wytwarzaniu sprężonego powietrza (Tablica 1).
-
Środki oszczędności energii w sieciach sprężonego powietrza (Tablica 2).
-
Środki oszczędności energii w zespołach przygotowania powietrza (Tablica 3).
-
Środki oszczędności energii w układach sterowania napędów pneumatycznych (Tablica 4).
Analiza efektywnego wykorzystania energii sprężonego powietrza powinna uwzględniać następujące zadania:
-
Przeprowadzenie inwentaryzacji posiadanych układów sprężonego powietrza.
-
Analiza efektywności wytwarzania i wykorzystania sprężonego powietrza.
-
Ocena możliwości zastosowania środków służących do oszczędności energii.
-
Przyjęcie planu redukcji kosztów poprzez poprawę efektywności energetycznej.
-
Przygotowanie raportu z postępu w realizacji planu działania.
Tablica 1.
Środki oszczędności energii przy wytwarzaniu i przygotowaniu sprężonego powietrza |
|
1. |
Zoptymalizowanie regulacji sprężarki lub układu sprężarek. |
2. |
Zoptymalizowanie ciśnienia powietrza w układach regulacji sprężarek. |
3. |
Obniżenie temperatury powietrza wlotowego przez zmianę lokalizacji wlotu powietrza. |
4. |
Filtrowanie i osuszanie powietrze do minimalnego poziomu wymaganego w systemie. |
5. |
Zoptymalizowanie procesu wymiany filtrów. |
6. |
Odzyskiwanie i wykorzystywanie ciepła z chłodzenia powietrza. |
7. |
Wymianę sprężarek na bardziej energooszczędne. |
Tablica 2
Środki oszczędności energii w sieciach sprężonego powietrza |
|
1. |
Zredukowanie wycieku powietrza poprzez zastosowanie szczelnych złączek i wysokiej jakości szybkozłącz. |
2. |
Podzielenie układu na strefy z regulacją ciśnienia, zastosowanie zaworów odcinających.. |
3. |
Zastosowanie metod odwadniających do usuwania kondensatu, nie powodujących strat powietrza. |
4. |
Zainstalowanie pomocniczych zbiorników blisko odbiorników o zmiennym zapotrzebowaniu powietrza. |
5. |
Ograniczenie strat ciśnienia przez zastosowanie instalacji w formie zamkniętej (pierścienia) oraz zmianę średnic przewodów instalacjipneumatycznej. |
Z technicznego, ekonomicznego i ekologicznego punktu widzenia konieczne jest oszczędzanie energii sprężonego powietrza. Producenci i konstruktorzy systemów pneumatycznych podejmują szereg działań, których celem jest zmniejszenie zużycia energii elektrycznej przez poprawę sprawności sprężarek oraz zmniejszenie zużycia energii sprężonego powietrza przez ograniczenie strat ciśnienia i przecieków w instalacjach pneumatycznych. Efektywne wykorzystanie sprężonego powietrza wymaga kompleksowej analizy systemu sprężonego powietrza, od jego wytwarzania, dystrybucji do wykorzystania [2].
Największe oszczędności energii w systemach pneumatycznych można osiągnąć przez optymalne wykorzystanie źródła energii sprężonego powietrza (4%), wykorzystanie ciepła sprężonego powietrza (4%), redukcję strat energii w instalacjach pneumatycznych przez ograniczenie wycieków sprężonego powietrza i strat ciśnienia (10%), zoptymalizowanie sieci pneumatycznych (7%), usprawnienie konstrukcji i działania napędów pneumatycznych przez zastosowanie energooszczędnych metod sterowania (2%). Możliwe jest także zmniejszenie kosztów wytwarzania elementów pneumatycznych (zmniejszenie wymiarów, masy i kosztów materiałowych), obniżenie zużycia powietrza przez odbiorniki oraz zmniejszenie mocy i skrócenia czasu zadziania zaworów pneumatycznych. W wielu firmach wdraża się komputerowo wspomagane analizy wykorzystania sprężonego powietrza, np. z uzyskanych danych ze specjalnego oprogramowania „System oszczędzania KAESER” (KESS) oblicza się zapotrzebowanie energię w stacji sprężarek i porównuje je z zapotrzebowaniem zoptymalizowanej stacji sprężarek. Natomiast oprogramowanie „SIGMA AIR CONTROL plus” umożliwia zapisywanie pracy urządzeń w fazie obciążenia i biegu luzem, a także obciążenia sprężarek i zużycia energii przy wytwarzaniu sprężonego powietrza [9].
Tablica 3
Środki oszczędności energii w zespołach przygotowania powietrza |
|
1. |
Zastosowanie zespołów przygotowania powietrza, dostosowanych do odbiorników. |
2. |
Naprawa lub wymiana nieszczelnych elementów lub urządzeń przygotowania powietrza. |
3. |
Odłączenie dopływu powietrza do zespołów przygotowania powietrza, w przydatku, gdy odbiornik jest wyłączony. |
4. |
Zweryfikowanie i zoptymalizowanie zespołów przygotowania powietrza, np. przez zastosowanie specjalnych regulatorów ciśnienia. |
Tablica 4
Środki oszczędności energii w układach sterowania napędów pneumatycznych |
|
1. |
Zróżnicowanie ciśnienia w obwodach sterowania układów pneumatycznych. |
2. |
Zastosowanie energooszczędnych metod sterowania z optymalizacją ciśnienia roboczego. |
3. |
Zastosowanie energooszczędnych metod sterowania z akumulacją energii sprężonego powietrza. |
4. |
Zastosowanie zaworów szybko-przełączających, zaworów sterowanych metodą modulacji impulsowej PWM (Pulse Width Modulation) lub zaworów sterownych przetwornikami piezoelektrycznymi. |
5. |
Zastosowanie systemów mikroelektromechnicznych (MEMS), elementów zminiaturyzowanych, mikrozaworów. |
OCENA MOŻLIWOŚCI OSZCZĘDZANIA ENERGII W SYSTEMACH SPRĘŻONEGO POWIETRZA (część 2)
Autor: Ryszard Dindorf